Frederic Bastiat – Rechtvaardigheid en solidariteit

De begrippen ‘solidariteit’ en ‘rechtvaardigheid’ worden voortdurend in allerlei maatschappelijke discussies gebruikt. Wie kan er immers tegen solidariteit zijn, of tegen rechtvaardigheid? Maar retorische populariteit is nog geen garantie voor conceptuele helderheid. Zijn deze twee idealen wel altijd verzoenbaar? En wat als ze met elkaar in conflict komen?

De 19de eeuwse Franse journalist en parlementariër Frédéric Bastiat stelde zich precies die vragen. Hij schreef in een tijd dat het ‘liberalisme’ en het ‘socialisme’ nog in hun kinderschoenen stonden. Maar als geen ander zag hij met heldere blik – en schetste hij met scherpe pen – hun toekomstige karaktertrekken. Vandaag lijken we een ‘derde weg’ bereikt te hebben, gekenmerkt door pragmatisme en politieke haalbaarheid. Bastiat toont echter op een frisse manier hoe ook die hedendaagse zienswijze in het licht van de fundamentele en letterlijk eeuwenoude keuze tussen solidariteit en rechtvaardigheid valt te plaatsen.

Dit boek bevat ook Frédéric Bastiat’s essay “Wat men ziet en wat men niet ziet”, waarin hij het concept onderzoekt van economisch inzicht dat verder gaat dan direct zichtbare gevolgen. Hij illustreert hoe mensen vaak alleen oog hebben voor directe effecten van een handeling of beleid, terwijl ze de bredere, verborgen gevolgen over het hoofd zien. Bastiat’s inzichtelijke werk benadrukt het belang van zowel het zichtbare als het onzichtbare aspect van economische beslissingen, en werpt licht op het ingewikkelde web van oorzaak en gevolg dat de economische uitkomsten vormt.