Amice,
Wat een briljant idee was dit! Ik geef toe, ik had niet durven dromen dat het zo’n éclatant succes zou worden! Wat een ingeving: het diamanten jubileum, een prachtig rond getal, op de rand van de spanne van een mensenleven, zodat een enkeling het nog kan overzien en anderen ervan kunnen dromen dat ze zouden kunnen overzien. 75 jaar bevrijding plaatsen we ermee in een geheel nieuw kader en cachet dan het inmiddels wat versleten vrijheid, mensenrechten en democratie. En perfecte timing! Nu kan het nog. Bij een 100-jarige herdenking riskeren we immers eerder het sleetse en antiquarisch karakter van de 5 mei gedachte te benadrukken. Je gedachtegang was ook overtuigend: om nu eens en voor altijd, of in elk geval voor zolang als voor mensenzaken is te voorzien, het bed goed op te schudden en de bevrijdingsgedachte op een nieuwe leest te schoeien. En hoe kon het beter dan met een voorganger uit de partij die met trots de naam ‘Volkspartij voor Vrijheid en Democratie’ draagt?
Briljant was ook de actie ‘Koningsdag wordt Woningsdag’! Dit feest, dat sinds Juliana toch ook dient als feestelijke amuse en generale repetitie voor de Grote Dag en de ingetogen herdenking op de vooravond, werd zo een bevestiging van de lijn die we hebben uitgezet en de inschikkelijkheid van de Nederlandse burger. De vrijmarkt werd ‘digitale kleedjesmarkt’ en een Hollands bierfeest werd een ‘digitale toost met de koning’.
Een mooi en groots educatief experiment, ik kan het niet anders zeggen. Maar ook een gewaagd experiment. Er waren zorgen en er waren veel vragen. Ik herinner me de vergaderingen waarin onze collega’s, en adviseurs hun zorg en vrees uitspraken voor mogelijke burgerlijke ongehoorzaamheid, mogelijk zelfs revolte! En ook jij, de auctor intellectualis van dit idee, aarzelde zo nu en dan. Maar wat heb ik genoten van die vergaderingen: de brille, de diepe inzichten, de messcherpe analyses!
Ik voorspelde je al dat de Grondwet geen enkel beletsel zou vormen voor onze maatregelen en dat er geen enkele Nederlandse jurist of rechtsgeleerde zou opstaan om fundamentele vrijheden van burgers te verdedigen. De Nederlandse juristerij is pragmatisch. Grondwettelijke vrijheden zijn niet veel meer dan een wettelijk te repareren technische hapering.
Van het parlement was natuurlijk al evenmin iets te vrezen. Politici die in gewone tijden 150 vragen hebben over koopkrachtplaatjes 2 cijfers achter de komma, stellen zich nu constructief op en willen ons, leiders, in deze tijden van crisis niet voor de voeten lopen.
Dat we van de media niets te duchten zouden hebben was een uitgemaakte zaak, niet? Zij begrijpen het leidersprincipe tenminste! Onze kritische volgers besteedden er zelfs een weekendspecial aan. Maar had jij durven dromen dat een populaire TV-komiek en cabaretier doodleuk, maar toch ook serieus de taak van Nationale Voorlichter op zich zou nemen?
En wat vond je van het advies van onze Corporate Communication Consultant? Vraag de mensen niet om te ‘klikken’, want dat roept onaangename en ongewenste herinneringen op aan de tijd die we gedenken. Nee, doe een beroep op gelegitimeerd eigenbelang en verantwoordelijke burgerplicht. Roep de mensen onverantwoordelijk gedrag in strijd met de regels te ‘melden’. En zie, het werkt! Dat maakt haar heur dagtarief toch dubbel en dwars waard?
Ik gun je alle krediet, mijn beste, maar het was natuurlijk niet moeilijk te voorspellen, dat van het goed verzorgde en beschermde deel van de natie van ambtenaren en werkenden in de publieke sector geen verzet, maar eerder alle steun was te verwachten. En natuurlijk konden we het met een gerust hart aan hen overlaten om alle oppositie, zorgen over de economie en de hoogte van de rekening moreel af te troeven met pakkende kreten als ‘gezondheid kent geen prijs!’. Een meesterlijke zet daarom van collega financiën om dreigend protest van ondernemend Nederland af te kopen met, zeg maar, een ‘monetair vaccin’. Het is weliswaar een sigaar uit eigen doos, maar het koopt ons voldoende respijt en ze voelen nu goed dat ze van onze helpende en verdelende hand afhankelijk zijn en zullen zijn.
Wat blijkt? Alle zorgen waren voorbarig! Zeg nu zelf: het hele programma van de afgelopen weken is een zichzelf overtreffend succes! Zelfs nu nog, in de verlenging. Het loopt op rolletjes! Maar juist op dit moment van triomf, in de roes van de overwinning, moeten we het onder ogen zien: waar we de burger een lesje wilden leren, moeten wij ons nu afvragen welke lering wij hier zèlf uit kunnen en moeten trekken!
Wat wil deze overwinning ons zeggen? Laat ik het kort en bot zeggen, amice: als jij het land met dit experiment een examen wilde afnemen, dan is dat land gezakt! Als je het mij vraagt, ik denk dat onze landgenoten de lessen over vrijheid en bevrijding op school (o.a. van jou) en in de media de afgelopen 75 jaar te gretig hebben geloofd en serieus genomen. Ze zijn de verworvenheden van de vrijheid als vanzelfsprekend en onaantastbaar gaan ervaren. In een bedreiging van de omvang van een op hol geslagen kudde olifanten zien ze nog niets anders dan een natuurfilm van David Attenborough.
We schrijven geschiedenis, vriend! Nooit eerder in mensenheugenis is een heel volk in quarantaine geplaatst, een hele samenleving en economie op slot gedaan! We hebben nu een knop ontdekt, een kosmische sleutel, waarmee we de samenleving naar believen aan en uit kunnen zetten. En daar moeten we gebruik van maken, mijn beste, al gaat het misschien even tegen je intuïtie in. We staan immers nog steeds voor dezelfde immense uitdagingen en noodzakelijke maatschappelijke transformaties als vóór deze crisis. We kunnen ons niet meer veroorloven terzijde te staan, makker. Wat zou er, denk je, met ons zijn gebeurd nà deze crisis en we die knop niet gebruikt hadden?
Maar ik begrijp dat het te voert om dit nu even in een onderonsje te regelen. We zullen de collega’s en onze adviseurs moeten raadplegen. Voor nu heb ik een wat simpeler, zeg maar ‘ceremonieel’ voorstel.
Ik vind, dat we ons dit moment niet moeten laten ontglippen. We moeten het markeren met een nieuwe feestdag. Een dag die beide andere, die nu duidelijk bewezen hebben niet meer van deze tijd te zijn, vervangt. Maar toch ook een die ze samenvoegt, nee, verbindt. Een nieuwe feestdag die deze nieuwe tijd, het Nieuwe Normaal, dat we met zoveel succes hebben geïntroduceerd, markeert. Een ‘Coroningsdag’! En om duidelijk te maken waar deze dag voor staat, plaatsen we hem precies midden tussen beide te vervangen feestdagen in: van 2 mei 12.00 uur tot 3 mei 12.00 uur. Stipt! Geen seconde eerder. Geen seconde langer. Niemand. En je zult zien, mijn beste: wij kunnen dit! Nederland kan dit!
Was getekend,
Je volger, adviseur en kompaan,
(Afzender bij de redactie bekend)
De foto is gemaakt door: Bob Ramsey
